Powrót do strony Blog
18 czerwca 2022


Krystian Sroka: Terapia ruchem jako element przeciwdziałania wykluczenia społecznego dzieci

Ruch jest podstawowym i najbardziej naturalnym sposobem poznawania świata przez dziecko. Niestety w ostatnich latach można zauważyć spore zaniedbania na tym polu. Jest to związane głównie z ogromnym przywiązaniem dzieci do multimediów i zastępowaniem aktywności fizycznej siedzeniem przed komputerem czy telefonem. Brak ruchu w okresie dzieciństwa i okresu adolescencji nie tylko tworzy złe nawyki i prowadzi do nadwagi. Brak ruchu jest też przyczyną agresji, depresji i stanów lękowych.

Jednym z nowoczesnych produktów, który ma odwracać trend „siedzenia przed komputerem’ jest system stworzony przed Dorotę Dziamską. System ten wspiera prawidłowy rozwój dziecka zapewniając mu  wszechstronną i  zintegrowaną stymulacje. Dotyczy tak naprawdę wszystkich dzieci w wieku od 3 do 10 lat. Szczególną  rolą tego systemu jest to, że zapewnia każdemu dziecku osiągnięcie sukcesu na miarę jego potrzeb i możliwości, a także poczucie akceptacji i przynależności do wspólnoty. Jest to czynnik chroniący i budujący właściwą samoakceptację dziecka. Pomaga to w odpowiednim przygotowaniu się do podjęcia nauki w szkole i jednocześnie odpowiada na potrzebę skupienia się, pracy zespołowej, słuchania oraz tych wszystkich czynności wynikających z realizacji podstawy programowej w systemie szkolnym oraz psychologii rozwojowej dziecka. Ten sposób pracy z dzieckiem mocno wspiera rozwój pamięci długotrwałej, tak ważnej w systemie szkolnym. Dzieci obecnie dużo czasu spędzają przed telewizorem i innymi cyfrowymi urządzeniami co powoduje obniżenie możliwości pamięci długotrwałej. Ten system jest swego rodzaju antidotum na tą cywilizacyjną sytuację.

            System został tak przemyślany aby usprawniać i korygować zaburzone funkcje dziecka, oraz wspomagał jego rozwój i zainteresowania. Jego specyfika czyni go niezwykle przydatnym we wspomaganiu rozwoju dzieci o nieharmonijnym rozwoju oraz dzieci z mikrodeficytami. W pracy z dziećmi z lekką niepełnosprawnością intelektualną, jako metoda bardzo wszechstronna, ułatwia dziecku poznawanie otaczającej go rzeczywistości i wzbogaca zakres metod, które może zastosować nauczyciel.

            Zabawowa forma ćwiczeń buduje właściwą atmosferę oraz zapewnia poczucie bezpieczeństwa, relacji i akceptacji. Otwiera na inne dzieci, które widzą potrzebę współpracy odczytywania emocji rówieśników i uczenia się, że praca i obecność innych wokół nas jest czymś dobrym. Interakcyjność uczy i otwiera przestrzeń do wzajemnych komunikatów werbalnych i pozawerbalnych. Różne kierunki interakcji: dorosły – dziecko, dziecko – dziecko oraz dziecko – dorosły dają poczucie sprawczości i kontroli.

Podstawę tego systemu zbudowano na całościowym modelu rozwoju człowieka, dając możliwość poprzez różne rodzaje aktywności dziecka na jednoczesny rozwój w sferze: intelektualnej, społecznej, emocjonalnej i fizycznej.

Niezwykle istotne jest przy tym uruchomienie podczas działania wielu zmysłów (integracja sensoryczna). Oparcie poznawania świata na jednoczesnym uruchamianiu: wzroku, słuchu, dotyku, ruchu aktywizuje pracę mózgu, zapewnia prawidłowe dotlenienie mózgu. Ruch staje się więc podstawą integracji sensorycznej i umożliwia jej pełną realizację podczas zajęć. Celem każdego ćwiczenia w tym systemie jest aktywizowanie struktur pamięci długotrwałej. Wszystkie proponowane ćwiczenia dotyczą

jednoczesnej stymulacji pamięci proceduralnej, epizodycznej i semantycznej. Mechanizmy pamięci proceduralnej uruchamiają się podczas uczenia określonej sekwencji ruchów w danym ćwiczeniu. Na pamięć epizodyczną wpływ ma właściwie dobrana muzyka, która kształtuje przeżycie emocjonalne danego ćwiczenia. Efekt ćwiczenia – karta pracy jest punktem wyjścia do realizacji    zaplanowanych przez nauczyciela treści czyli wiedzy. Wiedza to fakty przechowywane w pamięci semantycznej. Metoda edukacji przez ruch to zbiór wielu ćwiczeń, usprawniających poszczególne funkcje organizmu. Ćwiczenia i zabawy tego systemu bazują na ruchu, angażując zintegrowane ruchy różnych części ciała prowadzą do powstania pracy plastycznej, która poddana analizie pozwala

odnieść się do treści realizowanych przez nauczyciela.

Proponowane ćwiczenia uwzględniają możliwości motoryki dziecka oraz fizjologiczny ruch organizmu, a także rozwój społeczny dzieci. Rytm towarzyszący ćwiczeniom ułatwia wykonanie czynności, harmonizując poszczególne aspekty aktu ruchowego i zwiększając ogólną koordynacje ruchowa co wpływa na integracje układu sensorycznego

Doznawanie radości z podejmowanych działań indywidualnych i grupowych oraz przeżywanie pozytywnych emocji w kontaktach z innymi pozwala tworzyć zdrowe nawyki i budować odpowiednią równowagę pomiędzy światem wirtualnym, a realnym.