Powrót do strony Blog
9 czerwca 2022


Krystian Sroka: Budowanie środowiska rodzinnego w oparciu o nazwanie i identyfikację lęku. Racjonalna Terapia Zachowania

W środowisku rodzinnym i szkolnym w ostatnich miesiącach pojawiło się wiele niepewności i niepokoju związanych z wojną na Ukrainie. Dzieci nie potrafią zrozumieć, co się stało, a dorośli nie bardzo wiedzą jak dzieciom wytłumaczyć wojnę i obniżyć stres z tym związany. Dobrym sposobem  racjonalizowania i obniżania stresu jest narzędzie znane już od pięćdziesięciu lat, a wykorzystywane głównie w terapii psychologicznej chorób przewlekłych. Ma ono za zadanie nazwać lęk i sprawdzić, na ile jest to wytwór naszej wyobraźni, a na ile faktycznie sytuacja zagrażająca naszemu funkcjonowaniu.

Terapia simontonowska to rodzaj psychoterapii skierowanej do osób chorych na choroby przewlekłe oraz ich bliskich. Celem terapii metodą Simontona jest poprawa jakości życia tych osób i wyrwanie ich ze stanu beznadziei. Terapia pomaga chorym m.in. w procesie leczenia, często wpływając na jego efektywność. kreślenie "terapia simontonowska" pochodzi od nazwiska amerykańskiego onkologa – Carla Simontona.

Simonton dostrzegł, że problemem, który często blokuje leczenie jest poczucie beznadziei u chorych. Wielu jego pacjentów odmawiało udziału w leczeniu, nie wierząc w skuteczność proponowanych terapii.

W terapii simontonowskiej uważamy, że emocje biorą się z sytuacji. To nie zdarzenia, ale to co o tym myślimy decyduje o sposobie spojrzenia na chorobę i jej interpretacji.

„To nie rzeczy nas smucą, ale sposób w jaki je widzimy”.

Powyższe stwierdzenie wyjaśnia, jak działają nasze emocje. W terapii simontonowskiej powstawanie emocji i ich analizę przedstawiamy na poniższym modelu ABCD:

 

Wyjaśnienie poszczególnych symboli:

A to Aktywizujące wydarzenie, którego doświadczyłeś, które zobaczyłeś, usłyszałeś

B to Twoje szczere myśli, przeżywane, postawa względem tego wydarzenia

C to Emocje, które czujesz jako wynik twoich myśli, przekonań czy postaw

D to Działania jakie podejmujesz pod wpływem odczuwanych emocji

 

 
 

A

 

 

 
 

 

 

 
 

B

 

 

 

 

 

C

 

 

 
 

 

 

D

 

 

 

 

 

Jeżeli jesteś przekonany w B że A było pozytywne dla twojego komfortu i przetrwania, to doświadczysz pozytywnych emocji (radość, przyjemność, szczęście, miłość, przyjaźń) w C, a to będzie motywować twoje postępowanie w D.

Jeżeli jesteś przekonany w B, że A było negatywne dla twojego komfortu i przetrwania, to doświadczysz negatywnych emocji (złość, strach, nienawiść) w C, a to będzie motywować twoje postępowanie do unikania lub niszczenia w D.

Jeżeli jesteś przekonany w B, że A było neutralne dla twojego komfortu i przetrwania, to doświadczysz neutralnych emocji (uspokojenie, spokój umysłu, błogostan) w C, a to będzie motywować twoje postępowanie do utrzymania tego doświadczenia w D.

Zawsze jest do dyspozycji całe spektrum emocji – od negatywnych po pozytywne. Emocje neutralne są bardzo zdrowe. Ponieważ to nasze myśli i przekonania wywołują nasze emocje, by poczuć się emocjonalnie zdrowiej, należy myśleć zdrowiej.

Najbardziej efektywnym momentem do pracy tą metodą jest czas, gdy odczuwamy najsilniejszy ból emocjonalny, czyli w momencie gdy dziecko lub dorosły zaczyna mówić o swoim lęku związanym z wojną, gdy niepożądane emocje zakłócają życie. Na przykład, gdy: „strach i myślenie o wojnie nie pozwala mi zasnąć”. W takich momentach niezdrowe przekonania będą łatwe do zidentyfikowania, ponieważ właśnie aktywnie o nich  myślisz.